İslam'da Müzik ve Müzik Aletleri
Büyük Islâm âlimlerinden Imam Gazzâlî, "İhyâ" adlı ünlü eserinde musikî konusuna geniş yer vermiş ve bu mesele hakkında bütün söylenenleri tahlil ederek delillerini karşılaştırmış ve şu sonuca varmıştır:
Musikî ister ses, isterse çalgı âleti ile olsun, tek hükme bağlı değildir. Haram, mekruh, mübah ve hatta müstehab olabilir.
a) Dünya arzusu ve şehvet hişleri ile dolup taşan gençler için yalnızca bu duyguları tahrik eden müzik haramdır.
b) Vakitlerinin çoğunu müziğe harcayan ve bununla uğraşmayı âdet haline getiren kimse için müzik mekruhtur.
c) Güzel sesten zevk alma dışında bir duyguya kapılmayan kimse için müzik mübahtır.(Türk sanat müziği örnek olabilir)
d) Allah sevgisi ile dolup taşan, duyduğu güzel ses kendisinde sadece güzel şeyleri harekete geçiren kimse için ise müzik müstehaptır.(İlahiler bu gruba girebilir.)
İmamı Gazzâlî, musikî ile ilgili değerlendirmesine devam ederken, müziğin duruma göre mübah ya da mendub olduğunu, onu haram kılan şeyin kendisi değil, dıştan kaynaklanan beş sebepten ibaret bulunduğunu ifade ederek şu açıklamalarda bulunur:
1- Müziği söyleyen kadın veya gencin sesi, şehveti ve nefsi tahrik edip bir fitneye sebep olacaksa, bunun söylenmesi ve dinlenmesi haram olur.(Buna tarkanın şarkı söyleyişi örnek olabilir)
Buradaki haram hükmü müzikten değil, kadının veya gencin sesinden gelmektedir. Kadının sesi şehveti kamçılayacak şekilde ise, onun Kur'ân okumasını dinlemek bile haram olur.
2- Musikî âleti içki meclislerine veya fuhuş ve sefâhat yerlerine (bar, pavyon, gece kulübü, diskotek vb.) ait ise bunu kullanmak ve dinlemek haram kapsamına girer. Kilise ve Sinagog gibi yerlerde çalınan musikînin hükmü de böyledir.
3- İçinde fuhuş, ahlâksızlık, islâm inancına ve ahlâkına ters düşen güfteler ve sözler bulunan şarkıları, müzik eşliğinde veya müziksiz dinlemek ve söylemek haramdır.
4- Gençlik çağında bulunan veya şehevî arzuların esiri olan kişilerin aşırı derecede müziğe düşkün olmaları dinen günah ve haramdır.
5. Zamanının çoğunu müzik dinleyerek geçiren kişiler, sonuçda sefih hâle geleceklerinden dolayı, islâm hukukuna göre, böyle kişilerin şahitlikleri de kabul edilmez.
(bu zamandaki gençler 24 saat kulaklarında kulaklık müzik dinlerler.)
Sonuç olarak musikînin hoş, ölçülü ve manâlı bir ses olması itibariyle mübah olduğu; haram olmasının kendisinden değil de dıştan ârız olan sebepler dolayısıyla olduğu söylenebilir.
Bir müslüman Bu ölçülere uygun olarak kendini tartabilmeli ve, ne dinleyince kendisinde günah çağrışıyor,ne dinlediğinde çağrışmıyor onu takip ederek kendine bir sınır koymalıdır.
| 